|
40. Kieâu-Ngaïo
Kieâu-ngaïo khoâng phaûi laø thaùi-ñoä nghieâm-nghò xöùng-ñaùng cuûa moät ngöôøi töï-troïng. Maø laø thaùi-ñoä cuûa moät ngöôøi töï-ñaïi, töï-cao thaùi quaù, laø söï bieåu-loä cuûa keû coù loøng cuoàng-voïng töï-toân moät caùch xaác-xöôïc.
Ngöôøi kieâu-ngaïo laø ngöôøi chæ bieát ngoù xuoáng. Vì "ngoù leân mình chaúng baèng ai". Thoâi ñaønh "ngoù xuoáng thì thaät khoù ai baèng mình" ñeå kieâu-ngaïo. Toäi-nghieäp!
Con ngöôøi kieâu-ngaïo trong nhieàu laõnh-vöïc. Nhöng thieát nghó taát caû ñeàu goàm toùm trong 4 laõnh-vöïc, tính töø thaáp leân cao: Kieâu-ngaïo trong laõnh-vöïc vaät-chaát, chuûng-toäc, trí-naêng vaø taâm-linh.
Bieát bao ngöôøi môùi mua ñöôïc ngoâi nhaø khang-trang, môùi saém ñöôïc caùi xe ñaét giaù, môùi tìm ñöôïc vieäc laøm löông cao laø ñaõ "loái" roài. "Chuùng noù nhôø-caäy taøi-saûn mình, phoâ-tröông cuûa-caûi dö-daät mình" (Thi-thieân 49:6). Hoï coá laøm ra veû baát caàn ai, vaø cuõng chaúng caàn caû Ñöùc Chuùa Trôøi. Hoï hiu-hiu töï-ñaéc: "noùi vôùi linh-hoàn mình raèng: Linh-hoàn ôi, maøy ñaõ ñöôïc nhieàu cuûa ñeå daønh laâu naêm; thoâi, haõy nghæ, aên-uoáng vaø vui-veû. Song Ñöùc Chuùa Trôøi phaùn cuøng ngöôøi raèng: Hôõi keû daïi kia! Chính ñeâm nay linh-hoàn ngöôi seõ bò ñoøi laïi; vaäy nhöõng cuûa-caûi ngöôi ñaõ saém-saün seõ thuoäc veà ai?" (Lu-ca 12:19-20). Thaät "nhöõng keû caäy söï giaøu-coù vaøo nöôùc Ñöùc Chuùa Trôøi khoù laø döôøng naøo" (Maùc 10:24). Hoï ñaâu coù bieát "söï soáng cuûa ngöôøi ta khoâng phaûi coát taïi cuûa-caûi mình dö-daät ñaâu" (Lu-ca 12:15). Thoâi, ai muoán lôùn loái thì muoán, ai muoán kieâu-ngaïo thì cöù kieâu-ngaïo ñi. Nhöng Cô-ñoác nhaân phaûi nhôù raèng: "Neáu toâi ñeå loøng tin-caäy nôi vaøng, vaø noùi vôùi vaøng roøng raèng: Ngöôi laø söï nöông nhôø cuûa ta; neáu toâi vui-möøng veà taøi-vaät toâi nhieàu, vaø vì tay toâi ñaõ ñöôïc laém cuûa ... Neáu loøng toâi coù thaàm meâ-hoaëc, vaø mieäng toâi hoân gôûi tay toâi; ñieàu ñoù cuõng laø moät toäi-aùc ñaùng bò quan-xeùt phaït; Vì neáu laøm vaäy, toâi ñaõ töø choái Ñöùc Chuùa Trôøi treân cao kia" (Gioùp 31:24-25, 27-28). "Haõy nhôù laïi Gieâ-hoâ-va Ñöùc Chuùa Trôøi ngöôi, vì aáy laø Ngaøi ban cho ngöôi söùc-löïc ñoaït ñöôïc nhöõng saûn-nghieäp" (Phuïc-truyeàn luaät-leä kyù 8:18).
Con ngöôøi laø con vaät xaõ-hoäi, vaø söï kieâu-ngaïo coù ngay trong xaõ-hoäi tính. Laø söï ngaïo-maïn veà chuûng-toäc, veà giai-caáp. Ñöùc Chuùa Trôøi döïng neân loaøi ngöôøi, coøn loaøi ngöôøi chia thaønh ñaúng-caáp. Sau moãi cuoäc ñaáu-tranh thaønh-coâng laïi coù ngay moät soá ngöôøi ngöôùc maët, voã ngöïc xeáp mình vaøo moät giai-caáp môùi. Roài kieâu-ngaïo veà maøu da, veà ñeá-quoác, veà vaên-minh, veà vaên-hieán, veà ba ñôøi ... baàn-coá noâng. Tính kieâu-ngaïo veà chuûng-toäc ñaõ khieán Hitler coá taïo cho ñaát nöôùc mình moät daân-toäc sieâu caáp, laøm cho theá-giôùi ñaày ñau-thöông tang-toùc vaø laøm cho nöôùc Ñöùc suy-yeáu.
Thoâi, ai muoán kieâu-ngaïo thì cöù kieâu-ngaïo. Nhöng Cô-ñoác nhaân phaûi nhôù raèng: Cöùu Chuùa chuùng ta Jeâsus Christ. "Ngaøi voán coù hình Ñöùc Chuùa Trôøi, song chaúng coi söï bình-ñaúng mình vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi laø söï neân naém giöõ; chính Ngaøi ñaõ töï boû mình ñi, laáy hình toâi-tôù vaø trôû neân gioáng nhö loaøi ngöôøi, töï haï mình xuoáng ..." (Phi-líp 2:6-7).
Pascal noùi: Con ngöôøi laø caây saäy coù tö-töôûng. Ñöùc Chuùa Trôøi ban cho con ngöôøi coù boä oùc bieát suy-ñoaùn, coù keá-hoaïch cuøng moät naêng-löïc phaùt-huy tieàm-taøng caùch khoâng giôùi-haïn, ñeå con ngöôøi coù theå hieåu bieát ñöôïc theá-giôùi vaät-chaát laãn theá-giôùi thuoäc-linh. Vaø "söï hay bieát sanh kieâu-caêng" (I Coâ-rinh-toâ 8:1).
Nhöõng ngöôøi kieâu-ngaïo trong trí-naêng, phaàn lôùn ñeàu do loái tuïc hoïc maø coù. Tuïc hoïc laø ngöôøi coá thaâu-thaäp söï hieåu-bieát cuûa ngöôøi khaùc qua saùch-vôû, qua lôøi giaûng-daïy cuûa thaày laøm kieán-thöùc cho mình. Trí-naõo hoï laø moät keä saùch bìa da chöõ vaøng ngay haøng thaúng loái "tröng" nôi phoøng khaùch cho moïi ngöôøi laùc maét veà caùi "kieán vaên". Haïng ngöôøi naøy coù ñoâi maét ngaïo-maïn ta ñaây; coù lôøi noùi loøe ñôøi; coù loái soáng hiu-hiu töï ñaéc. Hoï queân raèng tri-thöùc chuùng ta coù ñaây laø do söï lao-taâm, lao löïc cuûa bao nhieâu ngöôøi khaùc. Hoï cuõng queân raèng: "Neáu coù ai töôûng mình bieát ñieàu gì, thaät ngöôøi aáy chöa bieát nhö mình neân bieát" (I Coâ-rinh-toâ 8:2).
Ngöôøi kieâu-ngaïo trong trí-naêng thöôøng phuû nhaän Ñöùc Chuùa Trôøi. Hoï choái-boû ñöùc-tin. Caùi gì cuõng phaûi "luaän-lyù". Hoï muoán laáy oáng nghieäm chöùng-minh Ñöùc Chuùa Trôøi. Hoï coù bieát ñaâu: "Söï kính-sôï Ñöùc Gieâ-hoâ-va laø khôûi ñaàu söï khoân-ngoan, phaøm ngöôøi naøo giöõ theo ñieàu-raên Ngaøi coù trí-hieåu" (Thi-thieân 111:10). Hoï cuõng queân lôøi khuyeân cuûa vò vua khoân-ngoan Sa-loâ-moân raèng: "Haõy heát loøng tin-caäy Ñöùc Gieâ-hoâ-va, chôù nöông-caäy nôi söï thoâng-saùng cuûa con" (Chaâm-ngoân 3:5). Thoâi, ai muoán kieâu-ngaïo veà trí-naêng thì cöù kieâu-ngaïo. Nhöng Cô-ñoác nhaân phaûi noùi nhö thaùnh Phao-loâ: "Ngaøy nay toâi bieát chöa heát" (I Coâ-rinh-toâ 13:12).
Con ngöôøi goàm coù theå-xaùc vaät-chaát, taâm-trí vaø taâm-linh. Con ngöôøi kieâu-ngaïo trong vaät-chaát, trong trí-naêng, vaø caû trong taâm-linh nöõa. Ngöôøi kieâu-ngaïo trong taâm-linh thöôøng-thöôøng laø ngöôøi nguïy thieän, laø ngöôøi ñaïo-ñöùc giaû, laø ngöôøi luoân-luoân caûm thaáy thaùnh-thieän hôn ngöôøi khaùc. Hoï töï-maõn lôùn tieáng: "Laïy Ñöùc Chuùa Trôøi, toâi taï-ôn Ngaøi, vì toâi khoâng phaûi nhö ngöôøi khaùc, tham-lam, baát-nghóa, gian-daâm, cuõng khoâng phaûi nhö ngöôøi ... naày" (Lu-ca 18:11). Hoï laø nhöõng ngöôøi lôùn tieáng hoâ-haøo thanh-loïc, kieän-toaøn, phaûi nhoå coû luøng ra khoûi luùa mì töùc-khaéc (Ma-thi-ô 13:28-30). Hoï hao-phí thì-giôø ñeå pheâ-bình, coâng-kích thieân-haï. Luùc naøo cuõng chæ thaáy raùc trong maét ngöôøi khaùc (Ma-thi-ô 7:3). Hoï laø nhöõng ngöôøi chæ muoán tin-caäy vaøo coâng-ñöùc rieâng cuûa mình hôn laø tin-caäy vaøo aân-suûng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Hoï lo tu, lo boài. Hoï muoán töï döïng moät caùi thaùp cao ñeán taän trôøi (Saùng-theá kyù 11:4). Hoï ñaâu coù bieát raèng, tröôùc nhaõn-quan Ñöùc Chuùa Trôøi, caû nhaân-loaïi "chaúng coù moät ngöôøi coâng-bình naøo heát, daãu moät ngöôøi cuõng khoâng" (Roâ-ma 3:10). Neáu coù ñöôïc chuùt ít coâng-bình, thaùnh-thieän thì cuõng chæ nhö caùi aùo nhôùp tröôùc maët Ñöùc Chuùa Trôøi maø thoâi (EÂ-sai 64:6). Thoâi, ai muoán kieâu-ngaïo trong taâm-linh, cöù kieâu-ngaïo ñi. Nhöng Cô-ñoác nhaân phaûi taâm-nieäm nhö thaùnh Phao-loâ raèng: "Toâi laøm ñöôïc moïi söï nhôø Ñaáng ban theâm söùc cho toâi" (Phi-líp 4:13). Vaø "nhôø Ñaáng yeâu-thöông mình maø thaéng boäi-phaàn" (Roâ-ma 8:37). Neáu ñôøi soáng ñaït ñöôïc thaùnh-thieän theo yù Chuùa cuõng laø: "Nhöng toâi nay laø ngöôøi theá naøo, laø nhôø ôn Ñöùc Chuùa Trôøi" (I Coâ-rinh-toâ 15:10).
Hôõi Cô-ñoác nhaân. Chuùng ta kieâu-ngaïo ñeå ñöôïc gì nhæ? Coù chaêng laø ñöôïc thieân-haï gheùt, ngöôøi hieåu-bieát cöôøi, ngöôøi ñaïo-ñöùc tieác vaø ñöôïc "Ñöùc Chuùa Trôøi choáng-cöï keû kieâu-ngaïo" (Gia-cô 4:16).
Chuùng ta kieâu-ngaïo laø chuùng ta ñang ñi con ñöôøng cuûa Lucifer, laø keû "buïng baûo daï raèng: Ta seõ leân trôøi, seõ nhaéc ngai ta leân treân caùc ngoâi sao Ñöùc Chuùa Trôøi ... Ta seõ leân treân cao nhöõng ñaùm maây, laøm cho mình baèng Ñaáng Raát-Cao" (EÂ-sai 14:13-14). Ñeå roài gaët laáy haäu-quaû: "Hôõi Cheâ-ru-bin che-phuû kia, ta dieät ngöôi giöõa caùc hoøn ngoïc saùng nhö löûa! Loøng ngöôi ñaõ kieâu-ngaïo veà söï ñeïp ngöôi, vaø söï vinh-hieån cuûa ngöôi laøm cho ngöôi laøm hö söï khoân-ngoan mình. Ta xoâ ngöôi xuoáng ñaát" (EÂ-xeâ-chi-eân 28:16-17), trôû thaønh Sa-tan.
Chuùng ta kieâu-ngaïo laø chuùng ta töï ñöa mình vaøo coâng-thöùc baát-di baát-dòch: "Söï kieâu-ngaïo ñi tröôùc, söï baïi-hoaïi theo sau. Vaø taùnh töï- cao ñi tröôùc söï sa-ngaõ" (Chaâm-ngoân 16:18).
Laøm sao hoùa-giaûi söï kieâu-ngaïo. Chæ coù moät phöông-caùch: "Tình yeâu-thöông ... chaúng kieâu-ngaïo" (I Coâ-rinh-toâ 13:4).
|