19. Yeâu
Yeâu - caùi thöù tình-caûm thi-vò nhöùt maø cuõng raéc-roái nhöùt. Noù thaät laø huyeàn-aûo maø cuõng laø thöïc-höõu. Noù meânh-moâng ñaáy, nhöng laém luùc khoâng roäng quaù voøng tay. Moïi tình-caûm khoâng bieát noù phaùt-xuaát töø phaàn naøo trong cô-theå. Nhöng tình-yeâu thì ngöôøi ta laïi nhaát quyeát cho noù phaùt-xuaát töø traùi tim (?). Roài tuøy theo möùc-ñoä, phaûn-öùng thu vaø phaùt tình yeâu, con ngöôøi vôùi trí töôûng-töôïng ñaõ toâ maøu hoàng leân traùi tim daàu noù voán ñaõ hoàng. Vaãn chöa ñuû, ngöôøi ta coøn cho noù troå hoa, ñôm laù vaø coù caû höông thôm. Maõnh-lieät hôn thì cho noù chuùt löûa, bieán noù thaønh hoûa-dieäm sôn trong thôøi-kyø hoaït-ñoäng maïnh-meõ nhöùt. Hoaëc cho noù maøu xaùm teû laïnh nhö maûnh ñaát caèn-coãi soûi ñaù; laïnh-luøng nhö baêng sôn. Ñoâi khi röôùm maùu vôõ tan-taønh, daàu hình-thuø noù khoâng maûy-may bieán-chuyeån.
Yeâu - chuùng ta cuõng luùng-tuùng nhö Tieán-Xuaân raèng:
Yeâu laø caùi maø ta khoâng taû ñöôïc
Moät khi yeâu laø phaûi chuoác tình yeâu
Noù hình-dung trong aùnh maét ñaêm chieâu
Noù phaûng-phaát khi aùnh chieàu vaøng nhaït
Noù uûy-mò nhö nhöõng laøn gioù maùt
Noù lung-linh trong aùnh-saùng traêng phai
Noù mô-maøng nhö tieáng nhaïc beân tai
Noù doàn-daäp nhö thaùc ngaøn thöôùc ñoå
Noù lô-löûng nhö laøn maây hôi gioù
Noù coïc-caèn nhö saét ñaù chaïm nhau
Noù höõng hôø nhö buoåi môùi quen nhau
Noù böïc-töùc aùnh naéng hoàng gay-gaét
Yeâu laø caùi … thöôøng laøm ta thaéc-maéc
Laém khi yeâu maø khoâng noùi neân lôøi
Laø aâm-thanh trong caâu noùi gioïng cöôøi
Laø cöû-chæ - laø daùng ngöôøi - Ñieäu-boä
Yeâu laø caùi … töøng laøm ta ñau-khoå
Chöõ tình yeâu thaät thaâm-thuùy bao-la
Moät khi yeâu roài ta môùi nghó ra
Noù laø thòt, laø da - laø saéc ñeïp
Yeâu khoâng phaûi trong phaïm-vi nhoû heïp
Yeâu laøn moâi - yeâu maùi toùc - ñoâi tay
Yeâu taùnh-tình - yeâu daùng-ñieäu - khoan-thai
Yeâu taø aùo tung bay vôøn tröôùc gioù
Ñôøi deã maáy ai töøng hieåu roõ
Chöõ tình yeâu oâi khoù taû laøm sao
Bieát raèng yeâu laø seõ chuoác khoå-ñau !!!
Nhaø thô Xuaân-Dieäu cuõng chòu
Laøm sao caét nghóa ñöôïc tình yeâu
Coù nghóa gì ñaâu moät buoåi chieàu
Noù chieám hoàn ta baèng naéng nhaït
Baèng maây nheø-nheï, gioù hiu-hiu.
Tình yeâu laø moät phaàn quan-troïng trong cuoäc soáng. Thieáu noù cuoäc soáng trôû neân voâ-nghóa. Ngöôøi ta theøm-khaùt yeâu vaø theøm-khaùt ñöôïc yeâu. Taïi sao vaäy? Ñoù laø baèng chöùng cuï-theå chöùng-toû con ngöôøi phaùt-xuaát töø Ñöùc Chuùa Trôøi. Moät Ñaáng coù baûn-theå laø tình yeâu. Kinh-Thaùnh cheùp: "Ñöùc Chuùa Trôøi laø söï yeâu-thöông" (I Giaêng 4:8). Con ngöôøi ñaõ ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi haø sinh-khí cuûa Ngaøi (Saùng-theá kyù 2:7), laø ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi truyeàn qua moät phaàn baûn-theå cuûa Ngaøi - Tình yeâu.
Ñeå cuï-töôïng tình yeâu, chuùng ta haõy ví tình-yeâu laø moät vieân kim-cöông lôùn ña-giaùc chieáu ra muoân tia ngaøn saéc rieâng-bieät vaø khaùc chieàu: Yeâu traêng sao maây nöôùc höõu tình; yeâu aâm-thanh traàm-boång; yeâu maøu-saéc lung-linh; yeâu chim-muoâng hoa- coû. Yeâu lyù thaät, yeâu leõ phaûi; yeâu queâ-höông, yeâu xöù-sôû. Coù tình ngöôøi, coù tình ñoàng-baøo, ñoàng-loaïi. Tình xoùm-gieàng, tình baïn-beø, tình tri-kyû. Tình gia-toäc, tình anh em, tình cha-meï con-caùi. Tình trai-gaùi, tình vôï-choàng. Coù thöù tình "coø keø bôùt moät theâm hai"; coù thöù tình "baùnh ñuùc trao ñi, baùnh qui trao laïi"; coù thöù tình cho khoâng bieáu khoâng; coù thöù tình muø-quaùng ñaåy-ñöa. Laïi coù thöù tình "traùi tim coù nhöõng lyù-leõ maø lyù-trí khoâng theå hieåu ñöôïc" (Le coeur a des raisons que la raison ne connait pas).
OÂi! Tính chaát tình yeâu tuyeät-vôøi maät-ngoït, vun-boùn caây haïnh-phuùc ñôøi ngöôøi troå hoa. Nhöng tieác thay, tình yeâu ñaõ bò oâ-nhieãm vì toäi-loãi, khieán cho caây haïnh-phuùc eøo-uoät. Coâng-duïng cuûa tình yeâu vaãn coøn, nhöng vì thöïc-chaát cuûa tình yeâu ñaõ ñoåi, neân coâng-duïng cuõng vì ñoù maø thieáu trung-thöïc. Tình yeâu vaãn laø sôïi daây ñoaøn-keát. Tình yeâu vaãn laø chaát-lieäu nhieäm-maàu hoùa-giaûi haän-thuø. Noù chæ coøn laø moät ñònh-lyù cheát treân caên-baûn tình yeâu nhieãm ñoäc. Ñeán noãi nhaø ñaïo-döùc Phaùp La Rochefoucauld phaûi cay-ñaéng than leân raèng: Moïi ñöùc tính con ngöôøi ñeàu tan bieán trong quyeàn-lôïi vò-kyû caù-nhaân nhö nöôùc caùc doøng soâng tuoân vaøo beå caû. Laøm gì coù tình maãu-töû thieâng-lieâng, loøng baùc-aùi toát-ñeïp, tính khieâm-nhöôøng khaû-aùi ... Taát caû chæ vì mình, nghó ñeán mình tröôùc heát roài loaøi ngöôøi trang-trí baèng moät danh-töø vaø moät noäi-dung löôøng-gaït. Neáu thöïc vaäy, thì Pascal heùt lôùn: caùi toâi ñaùng gheùt. Cuõng khoâng phaûi laø quaù.
Thöïc ra tình yeâu baát-dieät, noù chæ bò nhieãm ñoäc. Chuùng ta khoâng theå thaáy ñieän, nhöng thaáy ñöôïc naêng-löïc cuûa noù. Cuõng vaäy, tình yeâu chaúng ai thaáy ñöôïc, nhöng hieäu-quaû cuûa noù sôø-sôø tröôùc maét. Xin chuùng ta haõy queân ñi thöù tình yeâu nhieãm ñoäc trong chuùng ta trong giaây laùt, ñeå chieâm-nghieäm tình yeâu tinh-roøng maø thaùnh Phao-loâ ñaõ giaõi-baøy trong thö I Coâ-rinh-toâ 13:4-8 nhö vaày: "Tình yeâu-thöông hay nhòn-nhuïc; tình yeâu-thöông hay nhôn-töø; tình yeâu-thöông chaúng ghen-tò, chaúng khoe mình, chaúng leân mình kieâu-ngaïo, chaúng laøm ñieàu traùi pheùp, chaúng kieám tö-lôïi, chaúng noùng-giaän, chaúng nghi-ngôø söï döõ, chaúng vui veà ñieàu khoâng coâng-bình, nhöng vui trong chaân-lyù. Tình yeâu-thöông hay dung-thöù moïi söï, tin moïi söï, troâng-caäy moïi söï, nín-chòu moïi söï.
Tình yeâu-thöông chaúng heà hö-maát bao giôø"
Neáu quí vò boû ba chöõ "tình yeâu-thöông" vaø thay vaøo ñoù "Chuùa Jeâsus" thì yù-nghóa phaân ñoaïn Kinh-Thaùnh treân vaãn khoâng heà thay ñoåi. Chæ vì chính Ngaøi laø "tình yeâu-thöông".
Moät caâu Kinh-Thaùnh maø haàu-heát caùc Cô-ñoác nhaân ñeàu thuoäc loøng laø: "Vì Ñöùc Chuùa Trôøi yeâu-thöông theá-gian, ñeán noãi ñaõ ban Con moät cuûa Ngaøi (Chuùa Jeâsus), haàu cho heã ai tin Con aáy khoâng bò hö-maát maø ñöôïc söï soáng ñôøi-ñôøi" (Giaêng 3:16).
Thaùnh Phao-loâ quaû quyeát: "Daàu toâi phaân-phaùt gia-taøi ñeå nuoâi keû ngheøo-khoù, laïi boû thaân mình ñeå chòu ñoát, song khoâng coù tình yeâu-thöông, thì ñieàu ñoù chaúng ích chi cho toâi" (I Coâ-rinh-toâ 13:3).
Alexander Duff noùi: Chuùng ta coù theå cho maø khoâng yeâu. Nhöng chuùng ta khoâng theå yeâu maø khoâng cho.
Haønh-ñoäng daâng-hieán laø moät trong nhöõng bieåu-töôïng cuûa tình-yeâu. Môøi quí vò cuøng toâi böôùc vaøo ngoõ-ngaùch cuûa tình yeâu.
|