3. Ngöôøi Toâi Yeâu
Coù ngöôøi taâm-tình phoùng-khoaùng, khoâng caâu-neä, ai cuõng coù theå laøm baïn, daàu khoâng thaân. Nhöng baïn thaân thì phaûi choïn.
Coù ngöôøi deã yeâu, gaëp ai cuõng coù theå yeâu ñöôïc. Nhöng yeâu moät ngöôøi ñeå ñi ñeán hoân-nhaân thì phaûi choïn.
Anh aáy ñöôïc quaù! Ñöôïc choã naøo? ÔØ hôû...
Coâ aáy ñöôïc quaù! Ñöôïc choã naøo? ÔØ hôû...
Ngöôøi xöa noùi, baù nhaân baù taùnh - traêm ngöôøi traêm taùnh. Choïn ngöôøi mình yeâu thì muoán ñoàng taâm, ñoàng taùnh, ñoàng sôû-thích. Traêm ngöôøi traêm taùnh thì chaéc chaén khoâng coù ngöôøi naøo "ñoàng" vôùi mình moät traêm phaàn traêm, neáu ñöôïc 50 phaàn traêm thì ñaõ quaù toát. Cuõng chaúng coù ngöôøi naøo toaøn öu-ñieåm, cuõng chaúng coù ngöôøi naøo toaøn khuyeát-ñieåm. "Yeâu nhau traùi aáu cuõng troøn". Vì muø quaùng, khoâng thaáy khuyeát-ñieåm, chæ thaáy toaøn öu-ñieåm neân sau moät thôøi gian thaáy roõ khuyeát-ñieåm môùi saùng maét ra, thaáy mình choïn laàm. Yeâu nhau, "moät traêm choã leäch cuõng keâ cho baèng". Thaáy khuyeát-ñieåm, chaáp nhaän vaø seõ töø-töø keâ cho baèng, choïn ñuùng daàu coù khuyeát-ñieåm. Nhö vaäy ngöôøi yeâu cuûa toâi coù caû öu vaø khuyeát-ñieåm.
Caùc nhaø taâm-lyù hoïc ñaõ phaân-tích vaø phaân loaïi boán baûn tính caên-baûn cuûa con ngöôøi:
1/ Ngöôøi ña-saàu, bi-quan, ña-caûm (the melancholy, teperament).
Haïng ngöôøi naày thích soáng trong boùng toái cuûa cuoäc ñôøi, khoâng thích giao-du hay ñeán choã ñoâng ngöôøi. Hoï laø nhöõng ngöôøi:
- Coù khaû-naêng phaân-taùch vaán-ñeà.
- Nhieàu caûm-xuùc, ñau-thöông, öu-tö.
- Bieát thöôûng-thöùc ngheä-thuaät.
- Traàm-tö maëc-töôûng.
- Baïn chaân thaønh, nhöng khoù keát baïn.
- Khoâng töï keát baïn, ai muoán chôi thì tôùi.
- Taän-taâm laøm ñieàu ngöôøi ta nhôø caäy.
- Laäp-dò, khoâng gioáng ai.
* Öu-ñieåm
- Tìm yù-nghóa cuoäc ñôøi qua söï hi-sinh.
- Thích ñau-khoå.
* Khuyeát-ñieåm
- Coi chính mình quan-troïng.
- Ñeå caûm-xuùc leøo-laùi con ngöôøi mình.
- Deã thuø-haèn, hieåm ñoäc.
Nhöõng thi-só, nhaïc-só, trieát-gia, giaùo-duïc, ngheä-só noåi tieáng phaàn nhieàu thuoäc thaønh phaàn naày.
2/ Ngöôøi traàm-tónh (the phlegmatic temperament)
Haïng ngöôøi naày traàm-laëng, laïnh-leõo, chaäm-chaïp, giöõ thaêng-baèng, thích trung-dung.
- Vui maø khoâng naùo-ñoäng, buoàn maø khoâng than-thôû.
- YÙ-chí maïnh-meõ, cöông-quyeát.
- Ít noùi, thaän-troïng, troâng coù veû ruït-reø, nhuùt-nhaùt, nhöng khoâng phaûi vaäy.
- Coù naêng-löïc tieàm-aån.
- Tinh-teá nhaïän-xeùt, deã keát-hôïp.
- Thích laøm khaùn-giaû.
* Öu-ñieåm
- Noùi laø laøm.
- Ñaõ laøm thì laøm ñeán nôi ñeán choán.
* Khuyeát-ñieåm
- Quaù thaän-troïng neân ñeå maát nhieàu cô-hoäi toát.
- Laøm bieáng, baûo-veä laáy mình, öông-ngaïnh, ngoan-coá, sôï-haõi.
Nhöõng nhaø khoa-hoïc phaàn nhieàu thuoäc haïng ngöôøi naày. Nhöõng vieäc tæ-mæ neân giao cho haïng ngöôøi naày nghieân-cöùu.
3/ Ngöôøi laïc-quan (the sanguine temperament)
Haïng ngöôøi naøy thöôøng vui-töôi, yeâu ñôøi.
- Thieän-caûm, vui-veû, hoaït baùt, haêng-haùi, soáng-ñoäng.
- Deã tieáp-öùng, noùi tröôùc nghó sau, oàn-aøo, thaân-thieän.
- Luùc naøo cuõng caûm thaáy thaønh coâng.
* Öu-ñieåm
- Chaáp-nhaän nhöõng khoù-khaên trong cuoäc soáng deã-daøng.
- Thaáy ñieàu mình coù hôn laø thaáy ñieàu mình khoâng coù.
* Khuyeát-ñieåm
- Döï ñoaùn thieáu chính xaùc.
- YÙ-chí yeáu ôùt.
- Khoâng chòu huaán-luyeän, hoïc-hoûi.
- Töï toân töï ñaïi.
- Tình-caûm boäc-loä deã-daøng.
Nhöõng ngöôøi coù taùnh laïc-quan raát thích hôïp cho ngheà baùn haøng, laøm vieäc taïi nhaø thöông, daïy hoïc, ngheä-só.
4/ Ngöôøi noùng-naûy (the choleric temperament)
Haïng ngöôøi naày xoâng-xaùo, thöôøng goùp maët vôùi caùc hoäi-ñoaøn.
- Noùng-naûy, nhanh-nheïn.
- YÙ-chí maïnh-meõ, töï-laäp, töï-quyeát, nhieàu yù-kieán.
- Soáng hoaït-ñoäng, khoâng caàn khích-leä.
- Khoâng bò ngöôøi khaùc lung-laïc.
* Öu-ñieåm
- Deã thaønh-coâng vì daùm huùc, chaáp-nhaän khoù-khaên.
- Coù taøi laõnh-ñaïo.
* Khuyeát-ñieåm
- Khoâng chòu khoù phaân-taùch vaán-ñeà.
- Ñaït ñeán muïc-ñích tröôùc ñaõ.
- Duøng baát cöù phöông-tieän naøo cuõng ñöôïc mieãn laø ñaït ñeán cöùu-caùnh.
Phaàn nhieàu caùc nhaø laõnh-ñaïo thuoäc haïng ngöôøi naày, ñoäc-aùc, khoù caûm-thoâng, khoù thöôûng-thöùc ngheä-thuaät vaø khoâng ñeám xæa ñeán ôn ngöôøi ta ñaõ laøm cho mình.
Chuùng ta thaät khoù quy-ñònh ngöôøi yeâu cuûa mình thuoäc haïng ngöôøi naøo vì ai naáy trong chuùng ta ñeàu "tri nhaân, tri dieän, baát tri taâm". Hôn theá nöõa, con ngöôøi coù taøi ñoùng kòch, giaû hình moät caùch thuaàn-thuïc neân vaøng thau laãn-loän, laøm sao chuùng ta coù theå phaân-bieät ñöôïc. Ñieàu chuùng ta phaûi yù-thöùc laø con ngöôøi coù öu vaø khuyeát-ñieåm. Neáu coù ai noùi ñeán khuyeát-ñieåm cuûa ngöôøi mình yeâu, ñieàu ñoù bình thöôøng. Haõy laáy khuyeát-ñieåm ñeå tìm ra öu-ñieåm vaø neáu caùi öu-ñieåm chuùng ta chaáp-nhaän trong thoûa loøng thì khuyeát-ñieåm cuõng phaûi chaáp nhaän.
Chuùng ta cuõng öôùc-ao choïn ñöôïc ngöôøi "taâm ñoàng yù-hieäp". Ñieàu naày khoâng theå coù vì nam-nöõ Chuùa döïng neân khaùc nhau veà theå xaùc, neân cuõng khaùc nhau caû veà taâm taùnh. Caùc nhaø taâm-lyù cho ta bieát veà söï khaùc bieät giöõa nam vaø nöõ. Ñaïi-khaùi:
* Nam - raát muoán coù nam tính troïn-veïn. Raát ngaïi coù chuùt nöõ tính.
* Nöõ - raát ngaïi coù nöõ tính troïn-veïn. Raát mong coù chuùt nam tính.
* Nam - taán-coâng, höôùng-daãn, chinh-phuïc (trong laõnh-vöïc chinh-phuïc phaùi nöõ). Öa coâng-vieäc, khaùm-phaù, tìm-toøi, xaây-döïng, chòu troø chôi nguy-hieåm. Thôøi thô-aáu khoâng coù yù-thöùc laøm cha, song coù yù-thöùc laøm choàng, chôi troø ñaùm cöôùi, vôï choàng. Khoù thích-hôïp moâi-tröôøng môùi. Baûn taùnh khoù thay ñoåi.
* Nöõ - chaáp nhaän, chòu-ñöïng. Nieàm haõnh-dieän khoâng phaûi laø coâng-vieäc sôû maø laø coâng-vieäc nhaø. Noäi töôùng, noäi trôï. Hôïp-taùc vôùi nam giôùi ñeå tìm söï ñaéc-thaéng. Thôøi thô aáu khoâng yù-thöùc laøm vôï, song yù-thöùc laøm meï raát maïnh, thích chôi buùp-beâ. Thay ñoåi deã-daøng, thích-nghi vôùi hoaøn-caûnh.
Chuù-yù ñeán ngöôøi mình yeâu
* Nam - chuù-yù ñeán theå xaùc 99%, chuù-yù ñeán taâm-hoàn 1%. Naøng ñeïp quaù.
"Hôõi ngöôøi ñeïp trong hôn heát caùc ngöôøi nöõ... Ñoâi maù mình ñeïp vôùi ñoà trang-söùc; coå mình xinh nhö hoät traân-chaâu" (Nhaõ-ca 1:9-10).
Em boãng ñaâu beân mình anh tha-thöôùt,
Anh ñeâ-meâ ñöùng ngaém dung-nhan em.
Huy-Thoâng
Bieát bao anh-huøng luïy vì myõ nöõ. Myõ nhaân keá luoân thaønh coâng.
* Nöõ - chuù-yù ñeán taâm-hoàn vaø taøi-naêng 90%, chuù-yù ñeán theå xaùc 10%. Chaøng toát quaù, gioûi quaù.
"Löông nhaân toâi... ngöôøi chaên baày mình giöõa ñaùm boâng hueä. Cho ñeán chöøng höøng-ñoâng loá ra vaø boùng toái tan ñi" (Nhaõ-ca 2:16-17). Tieáng saùo Tröông Chi ñaõ laøm meâ loøng Mî-Nöông.
Trai taøi gaùi saéc laø vaäy.
Nhöng khi ñaõ thaønh vôï choàntg thì söï chuù-yù coù phaàn thay ñoåi.
* Nam - 90% chuù-yù veà taâm-hoàn vaø taøi-naêng vaø 10% veà saéc ñeïp.
Lôøi Kinh-thaùnh daïy: "Caùch aên ôû cuûa chò em laø tinh-saïch vaø cung-kính. Chôù tìm-kieám söï trang-söùc beà ngoaøi... nhöng haõy tìm-kieám söï trang-söùc beà trong giaáu ôû trong loøng, töùc laø söï tinh-saïch chaúng hö-naùt cuûa taâm-hoàn dòu-daøng yeân-laëng, aáy laø giaù-quyù tröôùc maët Ñöùc Chuùa Trôøi, vì caùc baø thaùnh xöa kia, troâng caäy Ñöùc Chuùa Trôøi, vaâng-phuïc choàng mình, ñeàu trau-doài mình nhö vaäy" (I Phi-e-rô 3:2-5); "Coù nhieàu ngöôøi con gaùi laøm-luïng caùch taøi-ñöùc, nhöng naøng troåi hôn heát thaûy. Duyeân laø giaû-doái, saéc laø hö-khoâng. Nhöng ngöôøi nöõ naøo kính-sôï Ñöùc Gieâ-hoâ-va seõ ñöôïc khen-ngôïi" (Chaâm-ngoân 31:29-30).
* Nöõ - 100% chuù-yù ñeán ñöùc-ñoä, taøi-naêng.
Lôøi Kinh-thaùnh daïy raèng: "Hôõi ngöôøi laøm choàng, haõy toû ñieàu khoân-ngoan ra trong söï aên-ôû vôùi vôï mình... phaûi kính-neå hoï" (I Phi-e-rô 3:7). "Khoân-ngoan" ñoøi hoûi taøi-trí vaø ñöùc-ñoä.
Nam giôùi phaûi coù söï "khoân-ngoan" vì nöõ giôùi raát khoù hieåu. Freud noùi: "Sau 30 naêm nghieân-cöùu veà nöõ giôùi, toâi töï hoûi: Ñaøn baø muoán gì? Moät nhaø taâm-lyù khaùc noùi: Ñôøi toâi gaén lieàn vôùi ba ngöôøi ñaøn baø: Meï, vôï vaø con gaùi. Theá maø toâi chaúng hieåu hoï muoán gì".
Phaùi nöõ raát khoù hieåu, bí-hieåm, neân môùi ñaùp-öùng, thaùch-thöùc taùnh khaùm-phaù, maïo-hieåm cuûa nam giôùi. Trong thôøi-gian tìm hieåu nhau, ngöôøi nam thöôøng u-meâ vì saéc ñeïp vaø loøng ham-muoán chinh phuïc. Trong thôøi-gian naày, ngöôøi nam hieåu ñöôïc ngöôøi nöõ phaàn naøo laø do ngöôøi nöõ coá tình baøy-toû, giuùp ngöôøi nam hieåu roõ noââïi-taâm mình hôn.
Phaùi nam laïi sôï nöõ giôùi khoâng hieåu mình neân coá-gaéng phôi baøy gan ruoät vaø mong ngöôøi nöõ tin chaéc mình nhö vaäy. Ngöôøi nam raát töï-haøo khi ñöôïc nöõ giôùi cho loït vaøo maét xanh. Töï-haøo vì ñöôïc ngöôøi ñeïp nhìn thaáu taâm-hoàn mình. "Em hieåu anh laém" laø nieàm sung-söôùng cuûa ngöôøi nam.
Hieåu ñöôïc nhö vaäy thì khoâng tìm ñöôïc ngöôøi ñoàng taâm, ñoàng taùnh, ñoàng sôû-thích, nhöng chaéc-chaén tìm ñöôïc ngöôøi mình yeâu vaø "ñoàng yù" veà ngöôøi mình yeâu.
"Ñoàng yù" laø nhaän bieát nhau ñeå "boå tuùc" cho nhau, chôù khoâng phaûi khaùc nhau ñeå "xung-khaéc" vôùi nhau.
|